Najczęściej zadawane pytania

Do określenia czy badania kliniczne, przeglądy systematyczne i oparte na dowodach wytyczne kliniczne będą zarchiwizowane w PEDro, stosujemy określone kryteria. Wyszukaliśmy (i wciąż wyszukujemy) badania eksperymentalne, przeglądowe i wytyczne na wiele sposobów:

1. Dr Rob de Bie i dr Riekie de Vet z Cochrane Collaboration (Obszar Rehabilitacji i Powiązanych Terapii) hojnie udostępnili nam swoją bazę badań randomizowanych w rehabilitacji. Przesłali nam również szczegóły badań eksperymentalnych z zakresu fizjoterapii, wyszukanych ręcznie w około 200 czasopismach z obszaru ochrony zdrowia (wyszukiwanie przeprowadził Nederlands Paramedisch Institut i na jego stronie jest lista tych czasopism - Nederlands Paramedisch Institut)). W ostatnim czasie przesłali nam kopie publikacji holenderskich wytycznych.
2. Zostały one dołączone do własnych baz Komitetu Sterującego Partnerstwa PEDro.
3. Następnie przeprowadziliśmy zoptymalizowane przeszukiwanie pięciu baz danych  (Medline, Embase, CINAHL, AMED i PsycINFO). Obecnie przeszukujemy te bazy prospektywnie, wykorzystując zautomatyzowane (SDI) zoptymalizowane wyszukiwania.
4. Przeszukujemy każde nowe wydanie bazy przeglądów systematycznych Cochrane (the Cochrane Database of Systematic Reviews) i rejestr badań klinicznych Cochrane (the Cochrane CENTRAL Register of Controlled Trials).
5. Wyszukujemy wytyczne w internecie. W pierwszej kolejności przeszukujemy bazy wytycznych klinicznych.
6. Śledzimy cytowania w przeglądach systematycznych z bazy PEDro.
7. Wreszcie, „Przyjaciele PEDro” i użytkownicy PEDro przesyłają nam poprzez skontaktuj się z nami informacje o badaniach, których nie ma w PEDro.

Włączymy każde badanie eksperymentalne, przegląd czy wytyczne, które spełnią kryteria włączenia do bazy (patrz wyżej), niezależnie od tego, jak dawno temu zostały opublikowane. Obecnie najstarszy rekord w naszej bazie (kliniczne badanie eksperymentalne) był opublikowany w 1929 roku.

Obecnie PEDro jest akutalizowane raz w miesiącu, zwykle w pierwszy poniedziałek danego miesiąca.

Poinformuj nas proszę, jeżeli wiesz o badaniu eksperymentalnym, przeglądzie czy wytycznych, które twoim zdaniem powinny znaleźć się w PEDro, a ich tam nie ma. Najpierw sprawdź, czy spełnia kryteria włączenia. Skontaktuj się z nami, jeżeli je spełnia. Im więcej szczegółów nam prześlesz, tym bardziej prawdopodobne jest, że uda nam się je znaleźć. Jeżeli jesteś autorem pracy, która twoim zdaniem powinna być w PEDro, a nie jest, prosimy prześlij ją nam.

Badania eksperymentalne (ale nie przeglądy ani wytyczne) są oceniane przy użyciu listy kontrolnej (zwanej „skalą PEDro”). Skala PEDro odnosi się do dwóch aspektów jakości badania, czyli „wiarygodności” (albo „trafności wewnętrznej”) badania i czy badanie zawiera wystarczająco dużo danych statystycznych, żeby można je interpretować. Nie ocenia „sensu” (czy „możliwości uogólniania” lub „trafności zewnętrznej”) badań ani wielkości efektu terapii.

Aby ocenić wiarygodność, poszukujemy jednoznacznego potwierdzenia szeregu kryteriów, włączając dobór losowy, dobór ukryty, porównywalność grup na początku badania, zaślepienie pacjentów, terapeutów i oceniających, analizę pod względem intencji do stosowania interwencji i pod względem długości czasu obserwacji po interwencji. Ocenę interpretacji sprawdzamy szukając porównań międzygrupowych i danych zarówno o szacunkach punktowych, jak i o miarach zmienności statystyk międzygrupowych i raportów z obydwu punktów pomiaru zmienności. Daje nam to łącznie 10-punktową skalę. Badania eksperymentalne są oceniane na podstawie tego, co jest opisane w publikacji przesłanej pracy. Jeżeli w badaniu nie jest napisane, że dane kryterium zostało spełnione, oceniamy tak, jakby kryterium nie było spełnione („winny zanim nie udowodni się, że niewinny”).

Poza dwoma, wszystkie punkty skali PEDro są oparte na liście Delphi, opracowanej przez Verhagen i wsp. Delphi jest listą cech badania eksperymentalnego, które grupa ekspertów z zakresu badań eksperymentalnych uznała za związane z jego jakością (szczegóły Verhagen i wsp., J Clin Epidemiol 1998;51:1235-41). Skala PEDro zawiera dodatkowe elementy dotyczące oceny długości obserwacji i analiz statystycznych międzygrupowych. Jeden z elementów na liście Delphi (element dotyczący kryteriów włączenia do badania) wiąże się z oceną trafności zewnętrznej, więc nie odnosi się do oceny jakości badania, do czego służy skala PEDro. Zostawiono ten punkt tak, żeby cała skala Delphi została włączona do skali PEDro. Nie jest on jednak włączany do wyliczenia wyniku (dlatego skala 11-punktowa daje wynik w zakresie do 10).

Na podstawie zliczenia spełnionych kryteriów skali otrzymujemy „wynik PEDro”. W trakcie przeszukiwania bazy PEDro, wynik jest stosowany do sortowania klinicznych badań eksperymentalnych na stronie „wyniki wyszukiwania”. Przeglądy systematyczne i wytyczne kliniczne nie są oceniane pod kątem jakości (przypisuje się im ocenę jakości „N/A”– „niemający zastosowania”). W wynikach wyszukiwania pierwsze są prezentowane wytyczne, sortowane po roku publikacji (najnowsze wytyczne pierwsze). Kolejno pokazywane są przeglądy systematyczne, również sortowane według roku publikacji.

Ocena badań eksperymentalnych przeprowadzana jest przez naszych oceniających, którzy są albo pracownikami PEDro Partnership albo ochotnikami. Wszyscy oceniający przechodzą szkolenie zawierające część praktyczną i ocenę efektów uczenia się. Jakość oceniania zapewniają jeszcze trzy dodatkowe mechanizmy. Po pierwsze, naszym celem jest ocenianie każdego badania dwa razy. Trzeci oceniający decyduje, jeżeli są różnice zdań. Wyniki mają status „niepotwierdzone” dopóki badanie nie zostanie ocenione dwa razy, a różnice zdań wyjaśnione przez trzeciego oceniającego. W momencie, gdy to się zakończy, oceny są „potwierdzone”. Drugi mechanizm polega na dodatkowym, nieformalnym i niesystematycznym, sprawdzeniu niektórych ocen (nie wszystkich). Wreszcie, wprowadzono mechanizm dla użytkowników PEDro, umożliwiający dyskutowanie odnośnie oceny badań (patrz poniżej: „Co mogę zrobić jeżeli nie zgadzam się z oceną jakości danego badania?”).

Artykuł opisujący wiarygodność (niezawodność) skali PEDro do oceny jakości randomizowanych badań kontrolowanych został opublikowany przez Maher i wsp. (2003).

Artykuł porównujący skalę PEDro do skali Jadad do oceny jakości randomizowanych badań kontrolowanych został opublikowany przez Bhogal i wsp. (2005).

Artykuł oceniający wiarygodność (ważność) skali PEDro został opublikowany przez de Morton (2009).

Skontaktuj się z nami jeżeli nie zgadzasz się z oceną danego badania. Prześlij nam autora, tytuł i źródło pracy. Napisz nam, dlaczego uważasz, że badanie zostało nieprawidłowo ocenione. Jeżeli jakaś część publikacji badania skłoniła Cię do podjęcia dyskusji, podaj nam dokładnie stronę, numer kolumny, numer paragrafu, numer linii, co ułatwi nam znalezienie zgłaszanego fragmentu. Sprawdzimy wszystkie dyskutowane oceny. Jesteśmy wdzięczni za informacje odnośnie ocen. Nie jesteśmy jednak w stanie odpowiadać osobom indywidualnie na każde zapytanie o ocenę danego badania.

Każdy rekord PEDro jest kategoryzowany za pomocą szeregu kodów PEDro dla subdyscyplin fizjoterapii, interwencji, tematu, problemu i części ciała poddawanej terapii. Kody te wykorzystywane są do wyszukiwania.

Mogą zdarzać się błędy w indeksacji rekordu (np. literówka, nieprawidłowe źródło, nieprawidłowa kategoria). Skontaktuj się z nami, jeżeli zauważysz błąd. Wytnij i wklej cały rekord ze strony szczegółowego wyszukiwania („Detailed Search Results”) do sekcji komentarza. Napisz, na czym polega błąd indeksacji. Jesteśmy bardzo wdzięczni za informacje odnośnie błędów indeksacji. Nie jesteśmy jednak w stanie odpowiadać osobom indywidualnie na każde zapytanie w tej sprawie.

Stale szukamy ochotników do współpracy przy znajdowaniu, kopiowaniu i ocenie badań eksperymentalnych, przeglądów i wytycznych. Skontaktuj się z nami, jeżeli chciałbyś nas wspomóc w dowolny sposób (np. pomoc w ocenie badań, w obszarze którym się interesujesz). Możesz zapisać się na nasz newsletter. Wysyłamy w nim najnowsze informacje odnośnie zmian w PEDro. Możesz być ochotnikiem „Przyjacielem PEDro” z dowolnego miejsca na świecie. PEDro Partnership potrzebuje również wsparcia finansowego. Daj nam znać, jeżeli masz informacje odnośnie potencjalnego źródła finansowania. (PEDro może zaakceptować wsparcie finansowe pod warunkiem utrzymania pełnej niezależności redakcyjnej).